Interview directeur Ellen van Son voor Palliaweb
(7 sept. 2023)

“Vereniging leven met dood heeft divers aanbod voor rouwondersteuning”

Door Rob Bruntink

De Vereniging leven met dood zet zich in voor een betere, gelaagde ondersteuning voor rouwenden. Het aanbod van de Vereniging behelst Rouwtelefoon en Rouwsteun in de vorm van individuele gesprekken en de website Rouwinformatie.nl. ‘Iedere Nederlander kan van onze diensten gebruik maken’, zegt directeur Ellen van Son. ‘Voor zorgverleners is dat goed om te weten. Zorgverleners zijn immers belangrijke verwijzers bij rouw.’ Palliaweb interviewde Ellen van Son over de behoeften van rouwenden en de missie van de Vereniging om hen te ondersteunen in hun rouwproces.

Een gelaagde ondersteuning voor rouwenden. Wat moet ik me daarbij voorstellen?

‘Ieder jaar krijgen meer dan 800.000 mensen met het verlies van een dierbare te maken. Een partner, een ouder, een oma, een zus, een zeer goede vriendin… Uit onderzoek is bekend dat zo’n dertig procent op eigen kracht kan verder leven met dat verlies. Zij hebben geen behoefte aan een vorm van ondersteuning. Zij zijn in rouw, zonder dat dat indringende gevolgen heeft voor hun functioneren.

Daarnaast is er een groep van zo’n zestig procent die voor het verder leven enige ondersteuning nodig heeft van naasten of vrijwilligers. Deze zestig procent is op zoek naar informatie over rouw, een luisterend oor, of af en toe een bemoedigend advies. Dan blijft nog zo’n tien tot vijftien procent over. Deze groep rouwenden loopt na verloop van tijd vast in het verlies en het verdriet, en heeft professionele ondersteuning nodig. Dat kunnen gesprekken met de huisarts zijn, maar ook met een psycholoog of geestelijk verzorger.

Deze onderverdeling in ondersteuningsbehoefte noemen wij een gelaagde ondersteuning. In een land als Ierland of in een werelddeel als Australië is het heel normaal om op deze manier naar de diversiteit aan ondersteuningsbehoeften te kijken. In de huidige Nederlandse praktijk is die onderverdeling aan de scheve kant, zo bleek uit een groot onderzoek dat wij recent onder rouwenden hebben laten uitvoeren. Daaruit bleek onder meer dat 42% van hen op enigerlei wijze de juiste steun heeft gemist. 42%! Dat zijn ruim 350.000 mensen per jaar.

Daarnaast weten we dat een procentueel hoog aandeel van de rouwenden een beroep doet op de huisartsenzorg. Het gaat vaak om mensen die geen laagdrempelige vorm van ondersteuning krijgen en na verloop van tijd vastlopen. Dat zij vervolgens bij een huisarts terechtkomen heeft enerzijds als nadeel dat de rouw gemedicaliseerd wordt, anderzijds als nadeel dat dit de samenleving onnodig veel geld kost. Nederland zou erbij geholpen zijn als er een groter en bekender aanbod zou zijn van laagdrempelige rouwondersteuning. Dat aanbod zijn wij nu vanuit de Vereniging aan het opbouwen.’

Lees het volledige interview met Ellen van Son op de website van Palliaweb.